पुस्तकालय २१ औं शताब्दीको मुटु –उपकुलपति
२०७८ भाद्र १५ गते मङ्गलबार, पोखरा–३०, कास्की ।
“सबल समाजको आधारः सार्वजनिक पुस्तकालयको विकास र विस्तार” भन्ने नारासहित पोखरा विश्वविद्यालयले १४ औं राष्ट्रिय पुस्तकालय दिवस मनाएको छ । उक्त दिवसमा पोखरा विश्वविद्यालय केन्द्रीय पुस्तकालयद्वारा आयोजित कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै पोखरा विश्वविद्यालयका उपकुलपति प्रा.डा. प्रेमनारायण अर्यालले पुस्तकालय २१ औं शताब्दीको मुटु भएको उल्लेख गर्नुभयो । उपकुलपतिले सभ्य र सुसंस्कृतको पाठ सिकाउने ज्ञानकुञ्जको केन्द्र पुस्तकालय शैक्षिक अनुसन्धान र गुणस्तर प्रवद्र्धन गर्ने प्रमुख माध्यम भएको उल्लेख गर्नुभयो । यसैले यसको व्यवस्थापनलाई हलुका ढङ्गले लिन नहुनेमा उपकुलपतिले जोड दिनुभयो । उहाँले पुस्तकालयलाई डिजिटल प्रविधिमा रूपान्तरण गरी विश्वविद्यालयको केन्द्रीय पुस्तकालय र स्कूलको पुस्तकालयलाई छुट्टा छुट्दै सञ्चालन गर्नेतर्फ अग्रसर हुनेपर्नेमा समेत जोड दिनुभयो ।
पोखरा विश्वविद्यालयका रजिष्ट्रार डा. दिपकबहादुर भण्डारीले पुस्तकालयलाई सफा, स्वच्छ र व्यवस्थित बनाउनुपर्ने उल्लेख गर्नुभयो । पुस्तकालयको वातावरणलाई पठनयोग्य तुल्याउन हामी सबै लाग्नुपर्नेमा जोड दिंदै रजिष्ट्रारले कस्तो पुस्तकालय बनाउने, कस्तो जनशक्ति चाहिने भन्ने कुरा इच्छाशक्तिसहित योजनाबद्ध तरिकाले आउनुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
पोखरा विश्वविद्यालय मानविकी तथा सामाजिक शास्त्र सङ्कायका डीन डा. अजय थापाले पुस्तकालयको विकास र विस्तारका लागि पुस्तकालयमा पढ्ने कक्षका अलवा मनोरञ्जन लिने र सामूहिक छलफल गर्ने छुट्टाछुट्टै कक्ष समेत बनाउनुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उहाँले विश्वविद्यालयले राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रियस्तरका शैक्षिक संस्थासँग गर्ने समझदारी पत्रमा पुस्तकालयको संसाधनहरूको कसरी अधिकतम आदान–प्रदान, उपयोग गर्न सकिन्छ भन्ने कुरामा ध्यान दिनु आवश्यक रहेको बताउनुभयो ।
पोखरा विश्वविद्यालय व्यवस्थापन संकायका डीन डा. दयाराज ढकालले पुस्तकालयलाई सबैको पहुँचमा पुर्याउँन यसको उपयोगलाई राष्ट्रव्यापी तुल्याउँन मार्केटिङ्ग गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उहाँले थेसिसको लागि प्लागिअरिजम सफ्टवेयर निर्माण गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
पोखरा विश्वविद्याल स्वास्थ्य विज्ञान सङ्कायका डीन डा. अमर नागिलाले पुस्तकालयलाई अटोमेशन सिस्टममा लैजानुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उहाँले यसलाई समयसापेक्ष अत्याधुनिक बनाउनुपर्ने उल्लेख गर्दै यसमा एउटा सूचना केन्द्र र एउटा सामूहिक छलफल गर्ने कक्ष निर्माण गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
परीक्षा नियन्त्रक डा. तुल्सी राम भण्डारीले भौतिक पूर्वाधारमा जोड् दिनुभन्दा पुस्तकालयको विकासका लागि यसलाई २१ औं शताब्दीको प्रविधि अनुरूप भर्चुअल वेसमा लैजानुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
पोखरा विश्वविद्यालय स्कूल अफ डेभलपमेन्ट एण्ड सोसल ईञ्जिनियरिङ्गका स्कूल निर्देशक डा. रामप्रसाद अर्यालले पुस्तकालय सबैको आमा सरह रहेको उल्लेख गर्दै यसको विकासलाई साझा रूपमा सबैले अगाडि बढाउनुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उहाँले विश्वविद्यालयको एमफिल र पिएचडि कार्यक्रम पुस्तकालयसँग आबद्ध हुनुपर्नेमा समेत जोड दिनुभयो ।
पोखरा विश्वविद्यालय स्कूल अफ बिजनेशका स्कूल निर्देशक डा. श्रृजन ज्ञवालीले जिआरपि चेक गर्न पुस्तकालयमा छुट्टै सफ्टवयर आवश्यक रहेको उल्लेख गर्नुभयो । उहाँले विद्यार्थीका अलावा शिक्षक तथा कर्मचारीलाई पनि पुस्तकालयमा छुट्टा छुट्दै कक्ष बनाउनु पर्नेमा जोड दिनुभयो ।
पोखरा विश्वविद्यालय स्कूल अफ हेल्थ एण्ड एलाईड साइन्सेजका स्कूल निर्देशक बिमला भट्टले पुस्तकालय विश्वविद्यालयको एक अभिन्न अंग रहेकोले यसको विकासका लागि अन्य विश्वविद्यालयसँग गोष्ठी, सेमिनार, बैठकहरू आयोजना गरी अधिकतम स्रोतहरू उपयोग गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
विश्वविद्यालयको योजना तथा कार्यक्रम महाशाखा प्रमुख डा. दिपकराज पौडेलले पुस्तकालयको समूचित विकासका लागि पुस्तकालय सञ्चालक समिति बनाएर अगाडि बढ्नुपर्नेमा जोड दिनु भयो ।
उक्त कार्यक्रममा पोखरा विश्वविद्यालय केन्द्रीय पुस्तकालयका प्रमुख उप-प्रशासक (पुस्तकालय) हेमन्तराज कँडेल, उप-प्रशासक (पुस्तकालय) दुर्गा प्रसाद आचार्य, उप–प्रशासक सानु घलेले पोखरा विश्वविद्यालय केन्द्रीय पुस्तकालयको वर्तमान अवस्था र यसले पुर्याउँदै आएको सेवा सुविधाका बारेमा जानकारी दिनुभएको थियो ।
पोखरा विश्वविद्यालय केन्द्रीय पुस्तकालय वि.सं. २०५६ सालमा स्थापना भएको हो । जम्मा ३०० पाठ्यपुस्तकबाट शुरू गरिएको यस पुस्तकालयमा हाल ३४ हजारभन्दा बढी पाठ्यपुस्तक रहेका छन् । यसका साथै पुस्तकालयलाई ई–रिसोर्सेज लगायत अन्य पाठ्यपुस्तक, जर्नल, न्यूजपेपर, थेसिस, पुराना प्रश्नपत्रहरूको सँगालोका साथै ईलेक्ट्रोनिक भर्सनका पाठ्यपुस्तकहरू र थेसिसले व्यवस्थित पारिएको छ ।
उक्त कार्यक्रममा पुस्तकालयतर्फ उत्कृष्ट ठहरिएका स्कूल अफ ईञ्जिनियरिङ्गका कम्प्यूटर ईञ्जिनियरिङ्ग विषयका छात्र श्री अमित ढकाललाई सम्मान गरिएको थियो । कार्यक्रमको सञ्चालन सहायक प्रशासक (पुस्तकालय) मिना कुमारी डल्लाकोटीले गर्नुभएको थियो ।