नेपालको स्वास्थ्य प्रणाली पुनरूत्थान गर्न राष्टिय सम्मेलन

पोखरा, २३ असार, २०७६ । गण्डकी प्रदेश सामाजिक विकास मन्त्रालयका माननीयमन्त्री नरदेवी पुन मगरले नेपालमा राजनीतिक आन्दोलन सिद्धिएको उल्लेख गर्दै अब गरिवी, निरोगी र राष्ट्रप्रेमीका लागि आन्दोलन गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभएको छ । उहाँले उक्त विचार पोखरा विश्वविद्यालय स्वास्थ्य विज्ञान संकाय तथा स्कूल अफ हेल्थ एण्ड एलाईड साइन्सेजको प्रमुख आयोजना र विश्वविद्यालय अनुदान आयोगको सहयोगमा आयोजित “National Conference On Revitalizing National Health System of Nepal in Federal Era: Pathway to Achieve SDG Goals” नामक २ दिने राष्ट्रिय सम्मेलनमा प्रमुख अतिथिको आसनबाट बोल्दै व्यक्त गर्नुभएको हो । नागरिकको जीवन रक्षाका लागि एकिकृत स्वास्थ्य अभियान सञ्चालन गर्नुपर्नेमा जोड दिँदै मन्त्री पुन मगरले स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित कार्यक्रम स्वास्थ्यकर्मीबीच मात्र सीमित नराखी जनताका घरदैलोसम्म पुराउनुपर्छ भन्नुभयो । मन्त्री पुन मगरले कुपोषण हुन नदिन र बच्न के गर्नुपर्छ, आइरन चक्की प्राप्तिका लागि कस्ता खानेकुरा सेवन गर्नुपर्छ, मातृशिशु मृत्यूदर कसरी नियन्त्रण गर्ने, हार्ट एटेकबाट कसरी बच्ने तथा नसर्ने रोग नियन्त्रण गर्न के विधि अपनाउनुपर्छ आदि यावत कुरामा नागरिकलाई सचेत बनाउनु आवश्यक रहेको उल्लेख गर्नुभयो ।

जबसम्म जनतामा ज्ञान हुँदैन, स्वास्थ्य क्षेत्र उँभो लाग्दैन भन्दै मन्त्री पुनले बौद्धिक क्षेत्रलाई दक्ष, स्वस्थ्य, नैतिकवान र निरोगी नागरिक बनाउन मसिनो ढंगले तथ्यांकमा आधारित बहस, छलफल र अनुसन्धान गर्न आग्रह गर्नुभयो । उहाँले असल अनुसन्धानकर्ताबाट आएको सही निष्कर्षले गण्डकी प्रदेशको स्वास्थ्यसम्बन्धी नीति निर्माण र बजेट विनियोजनमा सहयोग पुग्ने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो ।

पोखरा विश्वविद्यालय, विज्ञान तथा प्रविधि संकायका डीन डा. खेमराज जोशीले दिगो आर्थिक विकासका न्यूनतम लक्ष्य हासिल गर्न स्वस्थ्य तथा समृद्ध जीवनको परिकल्पना अपरिहार्य भएको विचार व्यक्त गर्नुभयो । उहाँले खाद्य सुरक्षा, शुन्य भोकमरी, गरिवी निवारण लगायत गुणस्तरीय शिक्षा, शैक्षिक, भौतिक पूर्वाधार र लैङ्गिक समानता आदि दिगो आर्थिक विकासका सूचक भएको उल्लेख गर्दै यी लक्ष्यप्राप्तिलाई तथ्यांक र अनुसन्धानले ठूलो मद्दत गर्ने उल्लेख गर्नुभयो । सम्मेलन व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष एवम् पोखरा विश्वविद्यालय, स्कूल अफ हेल्थ एण्ड एलाईड साइन्सेजका निर्देशक डा. डमरू प्रसाद पनेरूले राष्टिय स्वास्थ्य नीतिमा सुधार र सशोधन गर्दै उत्कृष्ट शैक्षिक पथमार्गका लागि यो सम्मेलन फलिभूत हुने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो ।

सम्मेलन व्यवस्थापन समितिका सचिव सहप्राध्यापक डा. दिपेन्द्रकुमार यादवले सम्मेलनको महत्व र उपलब्धीका बारेमा प्रकाश पार्नुभएको थियो । त्यसै गरी ईन्स्टिच्यूट अफ मेडिसिनका पूर्व सहायक डीन प्रा.डा. शरद राज अन्टाले स्वास्थ्यमा दिगो आर्थिक विकास लक्ष्य हासिल गर्न सरकार, नागरिक समाज, संघ संगठनको प्रतिबद्धता र शैक्षिक एक्यवद्धताको खाँचोमा जोड दिनुभयो । त्यसैगरी गण्डकी प्रदेशका स्वास्थ्य निर्देशक खिम बहादुर खड्काले विश्वव्यापि स्वास्थ्य सुरक्षाका बारेमा गुणस्तरीय सेवाका लागि अपनाइनुपर्ने विधि र प्रक्रियाका बारेमा प्रकाश पार्नुभएको थियो । स्वास्थ्य बीमा बोर्डका अध्यक्ष सहप्राध्यापक डा. उमा शंकर प्रसादले स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रमलाई सबै जनताको पहुँचसम्म पुर्याउन सके देशको आर्थिक विकासमा टेवा पुग्ने विचार व्यक्त गर्नुभयो ।

स्वास्थ्यसम्बन्धी राष्टिय सम्मेलनमा पोखरा विश्वविद्यालय स्वास्थ्य विज्ञान संकाय अन्तरगत अध्ययनरत आंगिक, संयुक्त आंगिक तथा सम्बन्धनप्राप्त महाविद्यालयका जनस्वास्थ्य, अप्टोमेट्री विषयका करीब ३ दर्जनभन्दा बढी विद्यार्थी, अनुसन्धानकर्ताको उपस्थिति थियो । सम्मेलनको वैज्ञानिक सत्रमा ७ वटा कार्यपत्रहरू, मौखिक प्रस्तुतिमा ७ वटा कार्यपत्रहरू र १२ वटा पोष्टर प्रस्तुति राखिएका छन् । जनस्वास्थ्य विषयका विद्यार्थीले सांस्कृति कार्यक्रम र उपप्राध्यापक चिरञ्जीवी अधिकारीले कार्यक्रम सञ्चालन गर्नुभएको थियो ।