पोखरा विश्वविद्यालय शिक्षण अस्पताल सञ्चालनमा
२०७९ भाद्र २२ गते, पोखरा–३०, कास्की ।
पोखरा विश्वविद्यालय शिक्षण अस्पताल सञ्चालनमा आएको छ । बुधबार एकाबिहानै झमझम वर्षा भइरहेको अवस्थामा विधिवत् पूजाआजा शान्ति स्वस्तिकसहित शंखनाद, राष्ट्रियगानका साथ पोखरा विश्वविद्यालयका उपकुलपति प्रा.डा. प्रेमनारायण अर्यालले पानसमा दियो बाली अस्पतालको बहिरङ्गसेवा सुभारम्भ गर्नुभयो । उपकुलपति प्रा.डा. प्रेमनारायण अर्यालले अर्थोपेडिक ओपिडि र रजिष्ट्रार प्रा.डा. दिपकबहादुर भण्डारी स्त्री तथा प्रसुति ओपिडिको रिबन काटेर उद्घाटन गर्नुभयो । कार्यक्रममा पहिलो बिरामीको रूपमा स्थानीय महिला शुशिला रेग्मीलाई प्रसुति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ डा. मदन खड्काले उपचार गरी कार्यको थालनी गर्नुभयो ।
पोखरा विश्वविद्यालयको शिक्षण अस्पतालको बहिरङ्ग सेवा सुभारम्भ समारोहलाई सम्बोधन गर्दै उपकुलपति प्रा.डा. प्रेम नारायण अर्यालले शिक्षण अस्पताल विश्वविद्यालयको लागि अपरिहार्य रहेकोले त्यसको सुरूवात गर्न सकिएकोमा आफू अत्यन्तै गौरवान्वित र भाग्यमानी रहेको उल्लेख गर्नुभयो । उहाँले अस्पताल सञ्चालनले विश्वविद्यालयको उचाई बढ्ने उल्लेख गर्दै विश्वविद्यालयले अग्रगामी सोचका साथ समाज र देशलाई योगदान गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो । विश्वविद्यालयले हालै नेपाल स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद्सँग स्वास्थ्यका लागि समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर गरेको उल्लेख गर्दै उपकुलपतिले विश्वविद्यालयको स्तरोन्नतिका लागि विद्यार्थी संख्या बढाउनुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उहाँले विश्वविद्यालयले देशका विभिन्न भागमा आङ्गिक क्याम्पस खोल्ने तथा दुई वर्षभित्र एमबिबिएसको पठन पाठन सुरू गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभयो ।
पोखरा विश्वविद्यालयका रजिष्ट्रार एवम् शिक्षण अस्पताल सञ्चालक समितिका अध्यक्ष प्रा.डा. दिपक बहादुर भण्डारीले हरेक व्यक्तिमा आ–आफ्नै सपना हुने उल्लेख गर्दै आफूमा विश्वविद्यालयले सञ्चालन गर्ने यो देशकै, यो क्षेत्रकै एक उत्कृष्ट र स्मार्ट अस्पताल बनाउने सपना रहेको उल्लेख गर्नुभयो । उहाँले स्थानीयसँग आफू हरतरहले साक्षात्कार रहेको उल्लेख गर्दै विश्वविद्यालयको कठिन घडिमा स्थानीयको अनुकरणीय साथ रहनेमा विश्वास व्यक्त गर्नुभयो । रजिष्ट्रार भण्डारीले विश्वविद्यालय स्थापनाको पच्चीस वर्षमा विश्वविद्यालयको स्थापनार्थ अहोराज खटिने तथा योगदान गर्ने संघ संस्था, विश्वविद्यालयका पुराना शिक्षक कर्मचारी, पदाधिकारीलाई सम्मान दिने वातावरण सिर्जना गरेको बताउनुभयो । उहाँले आफू हौसिएर नबोल्ने तर काम गरेर देखाउने बताउनुभयो । रजिष्टार भण्डारीले राष्ट्रको दुईवटा आधारभूत कुरा शिक्षा र स्वास्थ्यमा गुणस्तर नभएमा देश विकास नहुने उल्लेख गर्दै स्वास्थ्यको कारणले जनता शारिरिक एवम् मानसिक रूपमा स्वस्थ हुने र यी कुरा भएपछि जनशक्ति उत्पादनमुखी भई राष्ट्रको विकासका लागि प्रतिबद्ध हुने बताउनुभयो । उहाँले पोखरा विश्वविद्यालय शिक्षा र स्वास्थ्यलाई गुणस्तरीय रूपमा सँगसँगै अगाडि लैजान प्रतिबद्ध छ भन्दै जनताको लागि यी दुबै कुरामा खेलवाड नगर्ने बताउनुभयो ।
मानविकी तथा सामाजिक शास्त्र सङ्कायका डीन सह–प्रा.डा. अजय थापाले अस्पताल विश्वविद्यालयको लागि लामो समयदेखि खड्किएको आवश्यकता भएको उल्लेख गर्दै यसको सञ्चालनका लागि विभिन्न चरणमा योजना बनाएर, विभिन्न प्रयत्न गरेर यसलाई आजको अवस्थामा ल्याइएको बताउनुभयो । मेडिकल कार्यक्रमलाई स्थापित गरेर अगाडि बढ्न विश्वविद्यालयलाई आवश्यक थियो र त्यो नगरी अगाडि बढ्न सम्भव थिएन भन्दै उहाँले सबै सरोकारपक्ष मिलेर यो उद्देश्यलाई प्राप्ति गरेका छौ भन्नुभयो । अस्पताल सञ्चालनले पठनपाठन गर्ने विद्यार्थीलाई सहज हुने उल्लेख गर्दै उहाँले यो समाजसँग जोडिएकोले समाज लगायत वरिपरिका व्यक्तिलाई सेवा सुविधा प्रभावकारी रूपमा उपलब्ध हुनेमा विश्वास व्यक्त गर्नुभयो ।
पोखरा विश्वविद्यालय स्वास्थ्य विज्ञान सङ्कायका डीन सह–प्रा.डा. अमर नागिलाले पोखरा विश्वविद्यालयको इतिहासमा शिक्षण अस्पताल सञ्चालन भएको दिन भाद्र २२ गते स्वर्णिम अक्षरले लेखिने बताउनुभयो । उहाँले आफू पदाधिकारी भएर एउटा मात्र काम गर्छु भन्दै शिक्षण अस्पताल स्थापनाको कार्ययोजना, तालिका बनाएर विश्वविद्यालयसमक्ष पेश गरेको र त्यसमा विश्वविद्यालयले आफूलाई विश्वास गरी जिम्मेवारी दिएका कारण अस्पताल सञ्चालन गर्न सफल भएको उल्लेख गर्नुभयो । यसको लागि आफू अहोरात्र लाग्ने, राजनीतिक भेदभाव नगर्ने, जातको भेदभाव एवम् स्थानीय र बाहिरको भेदभाव नगर्ने भन्दै प्रतिबद्धता समेत विश्वविद्यालय समक्ष उल्लेख गरेको बताउनुभयो । अस्पताल सञ्चालनमा सबै पदाधिकारी, शिक्षक, कर्मचारी, विद्यार्थीले एक बोलीमा साथ दिएका कारण नै अस्पताल स्थापनाले मूर्त रूप लिएको उहाँको कथन थियो । डीन नागिलाले राम्रो कुरा, ठीक कुरा ल्याए सहमति हुने रहेछ भन्दै यसलाई सबैले मनन गर्न आग्रह गर्नुभयो । उहाँले विश्वविद्यालय एकजनाको नभएको सबैको भएको र यो वर्षौ वर्ष पछाडिको पिढिँको लागि पनि भएको उल्लेख गर्दै विश्वविद्यालयले गर्ने कार्य दुरगामी सोचको हुनुपर्ने र त्यसमा सबैको सहकार्य र तनमन धन भएमा मात्र कार्य सहज ढङ्ले अगाडि बढ्ने उल्लेख गर्नुभयो । उहाँले स्वास्थ्य सेवा भनेको अवसर नै अवसर भएको र यसमा चुनौति पनि भएकोले चुनौति सामाना गरी अगाडि बढ्नु पदाधिकारीको जिम्मेवारी हो भन्नुभयो । डीन नागिलाले स्वास्थ्य क्षेत्रमा कसैको दबदवाब हुनुहुँदैन भन्दै स्वास्थ्य सेवामा सबैको पवित्र सेवाको भाव झल्किने क्षेत्र भएकोले विश्वविद्यालयका समस्या यहाँ आउन नहुने बताउनुभयो । आफ्नो शल्यक्रिया गर्नुपर्दा यही अस्पतालमा गर्नसक्ने अस्पताल बनाउन आफू लागिपर्ने उल्लेख गर्दै उहाँले अस्पताल सञ्चालनमा अत्याधुनिक मेशिन र राम्रो जनशक्ति राख्ने कुरामा कुनै सम्झौता नहुने बताउनुभयो ।
पोखरा विश्वविद्यालय स्कूल अफ बिजनेशका उप–प्राध्यापक एवम् कार्यकारी सदस्य योगराज लामिछानेले पोखरा विश्वविद्यालय शिक्षण अस्पताल विश्वविद्यालयका विद्यार्थी, शिक्षक, कर्मचारी सबै सरोकारपक्षबाट सकारात्मक पहलस्वरूप स्थापना हुन सम्भव भएको उल्लेख गर्नुभयो । उहाँले विश्वविद्यालयलाई ऐतिहासिक रूपमा जमिन व्यवस्थापनका लागि कुर्वानि गर्ने स्थानीय जनप्रतिनिधि, स्थानीय समाजसेवी, बुद्धिजिवीलाई विश्वविद्यालयले यस समयमा भूल्न नहुने बताउनुभयो । छात्रावासमा सबै बस्न पाईदैन, तर अस्पताल बन्यो भने सबैले उपचार पाइन्छ, स्थानीय सबैले पढ्न पाईदैन, तर अस्पताल बन्यो भने स्थानीय सबैले उपचार पाउँछन् भन्ने विद्यार्थी तथा स्थानीयको सकारात्मक सोचले अस्पताल बनेको चर्चा गर्नुभयो । गुड स्टार्टिङ्ग हाफ डन भन्दै उहाँले यो शुरूवात राम्रो रहेको उल्लेख गर्नुभयो । लामिछानेले विश्वविद्यालय घोडाको गतिमा दौड्नुपर्ने उल्लेख गर्दै विगतमा भएका कमी कमजोरीलाई त्यागेर सबैलाई समेटेर विश्वविद्यालय अगाडि बढ्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो । विश्वविद्यालयको हितमा, समाजको हितमा सबै एकसाथ मिलेर अगाडि बढ्नुको विकल्प नरहेको उल्लेख गर्दै लामिछानेले स्वास्थ्य भनेको शारिरिक, मानसिक र सामाजिक कार्य भएको उल्लेख गर्नुभयो ।
वन विज्ञान अध्ययन संस्थान पोखरा क्याम्पसका सह–प्राध्यापक एवम् पोखरा विश्वविद्याल कार्यकारी परिषद्का सदस्य डा. अर्जुनप्रसाद बाँस्तोलाले विश्वविद्यालयको इतिहासमा शिक्षण अस्पतालको अत्यन्त ठूलो महत्व रहेको उल्लेख गर्नुभयो । शिक्षण अस्पतालको महत्व र सेवालाई बुझेर सबै अगाडि बढ्न उहाँले सबैमा आग्रह गर्नुभयो । बाँस्तोलाले पोखरा विश्वविद्यालयको शैक्षिक एवम् प्राज्ञिक कार्यक्रमलाई नजिकबाट नियालेको उल्लेख गर्दै आफू विश्वविद्यालयसँग आबद्ध रहेकोले पोखरा विश्वविद्यालयको शेक्षिक, प्राज्ञिक उन्नययन र अन्य समग्र विकासका लागि निर्वाह गर्ने भूमिका निराकार र निरपेक्ष रहने उल्लेख गर्नुभयो । उहाँले खालि हुँदा खेरिको अनुभव आफूमा रहेको उल्लेख गर्दै उहाँले खाली ठाउँमा राम्रा कुरा भरे राम्रै पाउने र आग्रह, पूर्वाग्रह भरे त्यो घुमिफिरी त्यही पाउने उल्लेख गर्नुभयो । उहाँले सम्बद्ध सबै असल नियत र तरिकाले प्राज्ञिक उन्नयनमा अगाडि बढ्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
पोखरा विश्वविद्यालय स्कूल अफ हेल्थ एण्ड एलाईड साइन्सेजका स्कूल निर्देशक उप–प्राध्यापक बिमला भट्टले पोखराbविश्वविद्यालय शिक्षण अस्पतालको जनशक्ति युवा र उर्जायुक्त रहेकोमा सन्तोष व्यक्त गर्दै यसले नर्सिङ्ग, फिजियोथेरापिदेखि ल्याबसाइन्सका पूर्वाधारलाई पुरा गर्न सक्षम हुनेमा विश्वास व्यक्त गर्नुभयो । कोरोना महामारीमा अस्पतालको महत्व सबैलाई थाहा भएको उल्लेख गर्दै उहाँले शैक्षिक उन्नयनका लागि मेडिकल शिक्षामा अस्पताल नभई नहुने निकाय भएकोले यो राम्रो भएमा विद्यार्थी ज्ञान र सीपका लागि यहाँ आउने बताउनुभयो । उहाँले कुनै पनि संस्था सुरूवाती चरणमा सानो स्केलबाट सञ्चालन हुने गरेको भन्दै बीर अस्पताल र हिमाल अस्पतालको पनि सुरूवात यसरी नै भएको उल्लेख गर्नुभयो ।
पोखरा विश्वविद्यालय शिक्षण अस्पतालका कार्यकारी निर्देशक सह–प्रा. दिपेन्द्र कुमार यादवले शिक्षक, पदाधिकारी, कर्मचारी सबैको साथ सहयोगले अस्पताल सञ्चालनको सुरूवात भएको उल्लेख गर्नुभयो । उहाँले विश्वविद्यालयले आफूलाई विश्वास गरी दिएको जिम्मेवारीलाई पुरा गर्न पाउँदा आफूलाई निकै खुशी लागेको बताउनुभयो । यादवले अस्पताललाई योजना मुताबिक सञ्चालन गरिने बताउने भयो । उहाँले हाल एकजना प्रसुति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ एवम् एकजना अर्थोपेडिक सर्जन गरी दुई जना डाक्टरमार्फत १० बजेदेखि २ बजेसम्म टिकट काटी बहिरङ्ग सेवा (ओपिडि) सञ्चालन हुने उल्लेख गर्दै दुईजना मेडिकल अफिसरसमेतको सहयोगमा जनरल मेडिसिन, अन्य चोटपटक, दुर्घटनासम्बन्धी बिरामीको जाँच हुने बताउनुभयो । उहाँले दैनिक १०० देखि २०० जनासम्मलाई ओपिडिमा सेवा दिन अस्पताल जनशक्ति तम्तयार रहेको उल्लेख गर्दै जनरल मेडिसिनदेखि लिएर विरामीलाई काउन्सिल गर्ने, स्वास्थ्य शिविर सञ्चालन गरिने जानकारी दिनुभयो । कार्यकारी निर्देशक यादवले ओपिडिको गुणस्तर बढाउन ल्याब सुविधाको व्यवस्थापन, लाइफ सेभिङ्ग लगायतका औषधिहरूको व्यवस्थापन, उच्चस्तरीय उपकरण खरिदलाई विशेष ध्यान दिने बताउनुभयो । उहाँले सम्बन्धित विषेषज्ञले विषय विज्ञता अनुसार सेवा दिने बताउँदै आवश्यक तयारीका साथ तीनमहिनामा ईमर्जेन्सी सेवा सञ्चालन गरिने समेत बताउनुभयो । उहाँले ईमर्जेन्सीका लागि १० बेड र ९० जनरल बेड राख्ने गरी कार्य अगाडि बढाइने जानकारी दिनुभयो ।
पोखरा महानगरपालिका वडा नं. ३० का वडाध्यक्ष दुर्गा प्रसाद सुवेदीले पोखरा विश्वविद्यालय स्थापना भएको १० वर्षदेखि शिक्षण अस्पताल स्थापनाको चर्चा चलेतापनि त्यसको १५ वर्षपछि मात्र विश्वविद्यालय र स्थानीयको चाहनाको सुरूवात भएकोमा खुशी व्यक्त गर्नुभयो । वडाध्यक्ष सुवेदीले विश्वविद्यालय स्थापनाको मर्म र उद्देश्य अनुरूप विश्वविद्यालय जुन गतिमा अगाडि बढ्नुपर्ने थियो त्यसरी अगाडि बढ्न नसकेकोमा दुःख व्यक्त गर्दै विश्वविद्यालयभित्र मौलाउँदै गरेको आन्तरिक समस्या र विचारको रोगले यसको समग्र विकासको गतिमा बाधा उत्पन्न गरेको बताउनुभयो । उहाँले पोखरा विश्वविद्यालयले शिक्षामा देशभरी नाम कमाएको र यहाँको राम्रो उत्पादन देशको महत्वपूर्ण जिम्मेवारी र सेवामा रहेको उल्लेख गर्नुभयो । उहाँले विश्वविद्यालयको मानसम्मानका लागि स्थानीयतहबाट सहयोग गर्न आफू तत्पर रहेको तर विश्वविद्यालयले स्थानीय सम्बन्धलाई दिगो राख्न स्थानीयसँग हातेमालो गर्दै अगाडि बढ्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
पोखरा विश्वविद्यालय शिक्षण अस्पतालका प्रसुति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ डा. मदन खड्काले विश्वविद्यालयको शिक्षण अस्पताल सञ्चालन एउटा ऐतिहासिक घडि रहेको बताउनुभयो । उहाँले लामो समयदेखिको विश्वविद्यालयको सपना पुरा भएको उल्लेख गर्दै आफू एक ऐतिहासिक व्यक्तित्वको रूपमा विश्वविद्यालय सेवामा प्रवेश गर्ने मौका मिलेको उल्लेख गर्नुभयो । उहाँले विश्वविद्यालयले अस्पतालमा खटिने डाक्टर लगायतको जनशक्तिलाई जागिरको सुनिश्चिता, पारिश्रमिक र सुरक्षामा विशेष ध्यानदिनुपर्ने उल्लेख गर्दै शिक्षण संस्था र जन स्वास्थ्यका लागि गुणस्तरीय सेवा दिन अस्पताल जनशक्ति तत्पर र समर्थ रहेको उल्लेख गर्नुभयो ।
कार्यक्रमको सञ्चालन पोखरा विश्वविद्यालय शिक्षण अस्पतालका डाक्टरद्वय लक्ष्मी पौडेल र जितेन्द्र राज कोइरालाले गर्नुभएको थियो । विश्वविद्यालयको छात्रावास भवनलाई परिमार्जन गरी शिक्षण अस्पताल निर्माण गर्न विश्वविद्यालयले गत जेठ २० गते सम्झौता गरेको थियो ।
कार्यक्रमका तस्विरहरूः